ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ
ମତରେ ଓଡ଼ିଶାର ସହରାଞ୍ଚଳ ଘଞ୍ଚ ଜନବସତିରେ ବାଣଫୁଟା ହେତୁ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ମାତ୍ରା ପ୍ରାୟ
ସାତଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ଏୟାର କ୍ୱାଲିଟି ଇନଡ଼େକ୍ସ ସାଧାରଣରେ ୫୦ ପାଖାପାଖି ରହୁଥିବା
ସ୍ଥଳେ ଦୀପାବଳି ରାତିରେ ୩୫୦ ଉପରକୁ ଚାଲିଯାଏ । ଏହି ପରିବେଶ କ୍ରମଶଃ ହ୍ରାସ ପାଇ ତିନି ଚାରି ଦିନ ଯାଏଁ ପ୍ରଭାବ ବଳବତ୍ତର
ରହେ । ପ୍ରଦୂଷଣ ହେତୁ ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ୱାସରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟାବସ୍ଥା ଆହୁରି ବିଗିଡ଼ି
ଯାଏ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ମୁଖ୍ୟତଃ ‘କୋଭିଡ଼-୧୯’ ରୁ ସୁସ୍ଥ ହୋଇଥିବା ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି
କରିବା ଆଶଙ୍କା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ । କେତେକଙ୍କ ମତରେ ପ୍ରଦୂଷିତ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ କରୋନାଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣକୁ
ପାଞ୍ଚରୁ ଦଶ ପ୍ରତିଶତ ବଢ଼ାଇଦେବା ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।
ଏମିତିରେ
ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ୨୦୧୭ରୁ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଦୀପାବଳି ଅବସରରେ ବାଣ ବିକ୍ରୀ ବିଭିନ୍ନ
ପ୍ରଶାସନିକ କଟକଣା ହେତୁ ବିଶୃଙ୍ଖଳିତ ହୋଇ ଆସିଥିଲା । ଗତ ଶତାଦ୍ଦୀର
ଷଷ୍ଠ ଦଶକ ଯାଏଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ବଡ଼ବଜାର ଓ ଭାପୁର
ବଜାରରେ ଆଙ୍ଗୁଠି ଗଣତି ଦୋକାନରେ ବାଣ କିଣାବିକା ହେଉଥିଲା । ସପ୍ତମ, ଅଷ୍ଟମ ଓ ନବମ ଦଶକରେ
କ୍ରମଶଃ କମାପଲ୍ଲୀ, ବିଜିପୁର, ଗେଟବଜାର ଓ ପରେ ସାହୀ ସାହୀର ଛୋଟମୋଟ ଦୋକାନକୁ ବାଣବିକ୍ରୀ
ସଂପ୍ରସାରିତ ହେଲା । ବାଣ ଏକ ନିଷିଦ୍ଧ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ବିକ୍ରୀ ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଶାସନିକ
ଅନୁମତି ଆବଶ୍ୟକ ପଡୁଥିବା ହେତୁ ପୋଲିସର ଧରପଗଡ଼ ପରେ ସହରତଳି ପ୍ରେମନଗର ଆମ୍ୱମାର୍କେଟକୁ ୧୯୯୮ରେ
ବାଣ ବିକ୍ରୀ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲା ।
ପାଞ୍ଚବର୍ଷ
ପରେ ୨୦୦୩ରେ ଅନ୍ଧପସରା ରୋଡ଼ରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବାଲୁଙ୍କେଶ୍ୱର ବାଣ ବଜାର ସ୍ଥାପିତ ହୋଇ ପ୍ରାୟ
ତିନିଡ଼ଜନ ଦୋକାନରେ ବାଣ କାରବାର ଚାଲିଲା । ଗତ ବର୍ଷ ସେଠାରେ ଏକ ପେଟ୍ରୋଲ ପମ୍ପ ଖୋଲିବାରୁ
ପ୍ରଶାସନିକ ବାରଣ ଫଳରେ ବାଣ ବଜାର ବନ୍ଦ ରହିଲା । ୨୦୨୦ରେ ନିରାପତ୍ତା ନିୟମାବଳୀକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ଏକ ନୂଆ ସ୍ଥାନ
ଆସିକାରୋଡ଼ ହରିଡ଼ାଖଣ୍ଡି ପୋଖରୀ ନିକଟରେ ବାଣ ମାର୍କେଟ ଖୋଲିବାକୁ ପାଇକାରୀ ବ୍ୟବସାୟୀ ଜିଲ୍ଲା
ପ୍ରଶାସନ ନିକଟରେ ଆବେଦନ କରିଥିଲେ । ତେବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ
ଚଳିତ ବର୍ଷ ବାଣ ବିକ୍ରୀ ବନ୍ଦ ରହିଲା ।
ବ୍ରହ୍ମପୁରକୁ
ବାଣ ତାମିଲନାଡୁର ଶିବକାଶୀରୁ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ ରାୟପୁରରୁ ଆସେ । ଆସିକା ନିକଟସ୍ଥ ନଳବଣ୍ଟା ଗ୍ରାମରେ
ତାଳ ଫୋଟକା, କୁମ୍ପି, ଚେଙ୍ଗା ଭଳି ପାରମ୍ପରିକ ବାଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ଏଠାକାର ବଜାରରେ
ପହଞ୍ଚେ । ଚଳିତ ୨୦୨୦ରେ ମହାମାରୀ ପ୍ରଭାବରେ ପୂର୍ବ
ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ମାତ୍ର ୨୦ ରୁ ୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଆତସବାଜି ଶିବକାଶୀରୁ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟକୁ ରପ୍ତାନୀ
ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଏ । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଗତବର୍ଷ ବଜାର ବନ୍ଦ ହେତୁ
ବିକ୍ରୀ ନହୋଇ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଂଖ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ଗଚ୍ଛିତ ରହିଥିବା ହେତୁ ଚଳିତବର୍ଷ ନୂତନ ଆମଦାନୀ
ହୋଇନପାରିଥିବା ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ । ବିଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଭାରତୀୟ ଆତସବାଜି ବଜାରରେ ଚୀନ
ସାମଗ୍ରୀ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ
ଇତିମଧ୍ୟରେ ଚୀନ ସମଗ୍ରୀ ବର୍ଜନ ଏକ ଗଣଅଭିଯାନରେ ପରିଣତ ହୋଇ ବଜାରକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ।
ଏହି ସବୁ କାରଣରୁ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ୨୦୨୦ ଦୀପାବଳି
ବାଣଫୁଟା ବ୍ୟାବସାୟିକସ୍ତରରେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଅଘୋଷିତ ବନ୍ଦର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇ ସାରିଥିଲା
ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ ।
ଆନ୍ତର୍ଜାତିକସ୍ତରରେ
ଚୀନରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶତାଦ୍ଦୀରୁ ଆତସବାଜି ପ୍ରଦର୍ଶନ ଖ୍ୟାତି ଲାଭ କରିଥିଲା । ଶତୃକୁ ଭୟଭୀତ କରାଇବା କିମ୍ୱା ଭୂତପ୍ରେତଙ୍କୁ ତଡ଼ିବା ନିମନ୍ତେ
ବାଣଫୁଟା ପରମ୍ପରା ଚଳି ଆସିଥିଲା । ମୁଖ୍ୟତଃ ଚୀନ ନୂତନବର୍ଷ
ଅବସରରେ ବ୍ୟାପକ ବାଣଫୁଟା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ । ଆତସବାଜି ପ୍ରଦର୍ଶନ ବିଭିନ୍ନ
ପୂର୍ବ-ଏସୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସମେତ ୟୁରୋପୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପୁଞ୍ଜ, ବ୍ରିଟେନ ଓ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ
ପ୍ରଚଳିତ । ଭାରତରେ ମୋଗଲ ଶାସନ କାଳରେ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାଦ୍ଦୀରେ ଆଡ଼ମ୍ୱରପୂର୍ଣ୍ଣ ଆତସବାଜି
ପ୍ରଦର୍ଶନର ପ୍ରମାଣ ମିଳେ । ତେବେ ଏହି ଖର୍ଚ୍ଚବହୁଳ ବ୍ୟାପାର କେବଳ ରାଜପରିବାର ଓ ଧନୀକ
ବର୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ରହୁଥିଲା । ଓଡ଼ିଶାରେ ଆତସବାଜି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଳାକୌଶଳ ପ୍ରଚଳିତ ଥିବା
ଗଜପତି ପ୍ରତାପରୁଦ୍ର ଦେବ (୧୪୯୭-୧୫୩୯) ରଚିତ ‘କୌତୁକ ଚ଼ିନ୍ତାମଣି’ରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ । ଊନବିଂଶ ଶତାଦ୍ଦୀରେ କଲିକତାରେ ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗର ଦିଆସିଲି, ଫୁଲଝରି ଓ
ଫୋଟକା ଉତ୍ପାଦନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ସର୍ବସାଧାରଣରେ ପାଳିତ ଦୀପଦାନର ପର୍ବ ଦୀପାବଳିରେ ଏହି
ଦେଶୀୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ବାଣ କ୍ରମଶଃ ସାମିଲ ହେବାରେ ଲାଗିଲା ।
No comments:
Post a Comment