ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାର ୯୮ ବର୍ଷ ବୟସରେ ୭ ଜୁଲାଇ
୨୦୨୧ରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କଲେ । ସେହି ସମୟ ବେଳକୁ #ବ୍ରହ୍ମପୁର ସହରରେ ତାଙ୍କରି ପ୍ରଶଂସକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ
ଆରପାରିକୁ ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି । ବଲିଉଡ଼ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଜଗତରେ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଗତ ଶତାଦ୍ଦୀର ଷଷ୍ଠ
ଓ ସପ୍ତମ ଦଶକରେ ଆଧିପତ୍ୟ ଜାହିର କାଳରେ ତତ୍ କାଳୀନ
ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଦର୍ଶକଙ୍କ ବୟସ ହାରାହାରି ୨୦ ବର୍ଷ ଧରିନେଲେ ସେମାନଙ୍କ ଜନ୍ମକାଳ ୧୯୩୫ ରୁ ୧୯୫୫
ମସିହା । ଅର୍ଥାତ ସହରବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୬୫ ରୁ ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସ୍କଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଏକାଂଶ ରୂପେଲି
ପରଦାରେ ଏକଦା ସେହି ଲୋକପ୍ରିୟ ନାୟକଙ୍କ ଯାଦୁକାରୀ ଅଭିନୟରେ ମୁଗ୍ଧ ହେବା ଅଭିଜ୍ଞତାର ଅଧିକାରୀ
।
ସ୍ୱାଧୀନୋତ୍ତର ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ୧୯୪୭ ରୁ ୧୯୮୨ ଯାଏଁ ୩୫ ବର୍ଷ ଧରି ବମ୍ୱେ ଓ ମାଡ୍ରାସର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ ମନୋରଞ୍ଜନର ପ୍ରମୁଖ ମଞ୍ଚ ପାଲଟିଥିଲା । କ୍ରମାନ୍ୱୟରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଏସଏସଭିଟି, ଜ୍ୟୋତି, ବିଜୟା ଓ ଉତ୍କଳ ସପ୍ତାହର ପ୍ରତିଦିନ ତିନିଗୋଟି ସୋ’ ଏବଂ ଶନି ଓ ରବିବାର ଦିନ ୧୦ଟାରେ ମର୍ଣ୍ଣିଂ ସୋ’ ସାଙ୍ଗକୁ ସ୍ଥଳବିଶେଷରେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ୧୨ଟାରେ ନୁନ ସୋ’ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜନ କରୁଥିଲେ । ମୂଳସ୍ରୋତର ହିନ୍ଦି ଓ ତେଲୁଗୁ ଚଳଚ଼ିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମ୍ୟାଟିନି, ସାନ୍ଧ୍ୟ ଓ ରାତି ସୋ’ରେ ଖେଳୁଥିବା ସ୍ଥଳେ ହଲିଉଡ଼ ଇଂଲିଶ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ମର୍ଣ୍ଣିଂ ସୋ’ରେ ଚାଲୁଥିଲା । ଅଷ୍ଟମ ଓ ନବମ ଦଶକରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ରେଣୀର ହିନ୍ଦି ଚଳଚ଼ିତ୍ର ନୁନ ସୋ’ରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେଉଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଦେଖାର ମୋହରେ କେବଳ ସହର କାହିଁକି ସମଗ୍ର ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ପଡ଼ୋଶୀ ଜିଲ୍ଲାର ଯୁବ ଦର୍ଶକବର୍ଗ ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇ ପଡୁଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଜନ୍ମ ୧୯୨୨ରେ ଏବଂ ସେ ୨୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ୧୯୪୪ରେ ‘ଜୁଆର ଭଟ୍ଟା’ ନାମକ ହିନ୍ଦି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଅଭିନୟ ଜଗତରେ ପାଦ ଥୋଇଥିଲେ । ତେବେ ୧୯୫୩ରେ ‘ନୟା ଦୌର’, ୧୯୫୫ରେ ‘ଦେବଦାସ’ ଓ ୧୯୫୮ରେ ‘ମଧୁମତୀ’ ଭଳି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ସୁପରଷ୍ଟାର ସ୍ତରକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ‘ମୋଗଲ-ଇ-ଆଜାମ’ ଓ ୧୯୬୧ରେ ‘ଗଙ୍ଗା ଯମୁନା’ ତାଙ୍କରି ଲୋକପ୍ରିୟତାକୁ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ କରିଥିଲା । ଏସବୁ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ବେଶ ଆଦୃତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ହିଟ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ତିନି ରୁ ଚାରି ସପ୍ତାହ ଯାଏଁ ଚାଲେ । ମୁମ୍ୱାଇ ଭଳି ବଡ଼ ସହରରେ ତ ଅଧିକାଂଶ ୨୫ ସପ୍ତାହ ‘ସିଲଭର ଜୁବୁଲି’ ପାଳନ କରୁଥିଲା । ଅନ୍ୟତ୍ର ଭଳି ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶଂସକମାନେ ଗୋଟିଏ ଚଳଚ଼ିତ୍ରକୁ ବାରମ୍ୱାର ଦେଖିବାରେ ପଛଘୁଞ୍ଜା ଦେଉନଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଅଭିନୟର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ୧୯୬୪ରେ ନିର୍ମିତ ‘ଲିଡ଼ର’ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରୁ । ଏହା ପରକୁ ୧୯୬୬ରେ ‘ଦିଲ ଦିୟା ଦର୍ଦ ଲିଆ’, ୧୯୬୭ରେ ‘ରାମ ଔର ଶ୍ୟାମ’, ୧୯୬୮ରେ ‘ଆଦମୀ’ ଓ ୧୯୭୦ରେ ‘ଗୋପୀ’ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା । ଅଷ୍ଟମ ଦଶକରେ ରୋମାଣ୍ଟିକ ରାଜେଶ ଖାନ୍ନା ଓ ଏଙ୍ଗ୍ରି-ୟଙ୍ଗ-ମ୍ୟାନ ଅମିତାଭ ବଚ୍ଚନଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବପରେ ଟ୍ରାଜେଡ଼ି-କିଙ୍ଗ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଯୁଗର ଅବସାନ ଘଟିଥିଲା । ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସେ ଚ଼ରିତ୍ର ଅଭିନେତା ଭାବେ ୧୯୮୧ରେ ‘କ୍ରାନ୍ତି’, ୧୯୮୨ରେ ‘ବିଧାତା’ ଓ ‘ଶକ୍ତି’, ୧୯୮୪ରେ ‘ମଶାଲ’, ୧୯୯୧ରେ ‘ସୌଦାଗର’ ଓ ୧୯୯୮ରେ ‘କିଲା’ ପ୍ରଭୃତି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ବଲିଉଡ଼ରେ ପ୍ରାୟ ୬୫ ଗୋଟି ଚଳଚ଼ିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ବ୍ରହ୍ମପୁର ରୁପେଲି ପରଦାରେ ଦୀର୍ଘ ୫୦ ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇ ଆସିଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀକାଳରେ ଟେଲିଭିଜନ, ଭିଡ଼ିଓ ଓ ଓଭର-ଦି-ଟପ ମଞ୍ଚରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କରି ଅଭିନୟ ଜୀବନ୍ତ ରହିଛି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ସମଗ୍ର ଭାରତ ସମେତ ବ୍ରହ୍ମପୁର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଦର୍ଶକ ପୀଢ଼ି ପର ପୀଢ଼ି ପ୍ରଭାବିତ ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଅଭିନୟରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ରହିଥିଲା । ତାଙ୍କରି ସଂଳାପ ଉଚ୍ଚାରଣ ପ୍ରଶଂସକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କରତାଳିରେ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ହେଉଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ବିଜୟା ଟକିଜ ଓ ଉତ୍କଳ ସିନେମାରେ ବଡ଼ ପରଦାରେ କଳାଧଳାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରଂଗୀନ ପର୍ଦ୍ଦାରେ ପଚାଶ ବର୍ଷ ପୂର୍ବର ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ସ୍ମୃତି କ୍ରମଶଃ ଇତିହାସ ପାଲଟି ଗଲାଣି । ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କରି ଅଭିନୀତ ଡ଼ଜନେରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ‘ୟୁଟ୍ୟୁବ’ରେ ଉପଲବ୍ଧ ।
ଅଧିକାଂଶ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଚ଼ରିତ୍ର ଦେଶର ସାଧାରଣ ସଚ୍ଚୋଟ ନାଗରିକର ନ୍ୟାର୍ଯ୍ୟ ଦାବୀ ହାସଲ ନିମନ୍ତେ ଅହରହ ସଂଘର୍ଷର କାହାଣୀ ଉପସ୍ଥାପିତ କରୁଥିଲା । ‘ଗୋପୀ’ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ତାଙ୍କରି ଗୋଟିଏ ସଂଳାପ ଥିଲା, “ଐସା କଳିକାଳ ଆୟେଗା, ଧରମ-ଭି-ହୋଗା, କରମ-ଭି-ହୋଗା, ଲେକିନ ଶରମ-ନାହିଁ-ହୋଗା !”
ସ୍ୱାଧୀନୋତ୍ତର ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ୧୯୪୭ ରୁ ୧୯୮୨ ଯାଏଁ ୩୫ ବର୍ଷ ଧରି ବମ୍ୱେ ଓ ମାଡ୍ରାସର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ ମନୋରଞ୍ଜନର ପ୍ରମୁଖ ମଞ୍ଚ ପାଲଟିଥିଲା । କ୍ରମାନ୍ୱୟରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଏସଏସଭିଟି, ଜ୍ୟୋତି, ବିଜୟା ଓ ଉତ୍କଳ ସପ୍ତାହର ପ୍ରତିଦିନ ତିନିଗୋଟି ସୋ’ ଏବଂ ଶନି ଓ ରବିବାର ଦିନ ୧୦ଟାରେ ମର୍ଣ୍ଣିଂ ସୋ’ ସାଙ୍ଗକୁ ସ୍ଥଳବିଶେଷରେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ୧୨ଟାରେ ନୁନ ସୋ’ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜନ କରୁଥିଲେ । ମୂଳସ୍ରୋତର ହିନ୍ଦି ଓ ତେଲୁଗୁ ଚଳଚ଼ିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମ୍ୟାଟିନି, ସାନ୍ଧ୍ୟ ଓ ରାତି ସୋ’ରେ ଖେଳୁଥିବା ସ୍ଥଳେ ହଲିଉଡ଼ ଇଂଲିଶ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ମର୍ଣ୍ଣିଂ ସୋ’ରେ ଚାଲୁଥିଲା । ଅଷ୍ଟମ ଓ ନବମ ଦଶକରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ରେଣୀର ହିନ୍ଦି ଚଳଚ଼ିତ୍ର ନୁନ ସୋ’ରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେଉଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଦେଖାର ମୋହରେ କେବଳ ସହର କାହିଁକି ସମଗ୍ର ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ପଡ଼ୋଶୀ ଜିଲ୍ଲାର ଯୁବ ଦର୍ଶକବର୍ଗ ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇ ପଡୁଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଜନ୍ମ ୧୯୨୨ରେ ଏବଂ ସେ ୨୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ୧୯୪୪ରେ ‘ଜୁଆର ଭଟ୍ଟା’ ନାମକ ହିନ୍ଦି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଅଭିନୟ ଜଗତରେ ପାଦ ଥୋଇଥିଲେ । ତେବେ ୧୯୫୩ରେ ‘ନୟା ଦୌର’, ୧୯୫୫ରେ ‘ଦେବଦାସ’ ଓ ୧୯୫୮ରେ ‘ମଧୁମତୀ’ ଭଳି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ସୁପରଷ୍ଟାର ସ୍ତରକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ‘ମୋଗଲ-ଇ-ଆଜାମ’ ଓ ୧୯୬୧ରେ ‘ଗଙ୍ଗା ଯମୁନା’ ତାଙ୍କରି ଲୋକପ୍ରିୟତାକୁ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ କରିଥିଲା । ଏସବୁ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ବେଶ ଆଦୃତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ହିଟ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ତିନି ରୁ ଚାରି ସପ୍ତାହ ଯାଏଁ ଚାଲେ । ମୁମ୍ୱାଇ ଭଳି ବଡ଼ ସହରରେ ତ ଅଧିକାଂଶ ୨୫ ସପ୍ତାହ ‘ସିଲଭର ଜୁବୁଲି’ ପାଳନ କରୁଥିଲା । ଅନ୍ୟତ୍ର ଭଳି ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶଂସକମାନେ ଗୋଟିଏ ଚଳଚ଼ିତ୍ରକୁ ବାରମ୍ୱାର ଦେଖିବାରେ ପଛଘୁଞ୍ଜା ଦେଉନଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଅଭିନୟର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ୧୯୬୪ରେ ନିର୍ମିତ ‘ଲିଡ଼ର’ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରୁ । ଏହା ପରକୁ ୧୯୬୬ରେ ‘ଦିଲ ଦିୟା ଦର୍ଦ ଲିଆ’, ୧୯୬୭ରେ ‘ରାମ ଔର ଶ୍ୟାମ’, ୧୯୬୮ରେ ‘ଆଦମୀ’ ଓ ୧୯୭୦ରେ ‘ଗୋପୀ’ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା । ଅଷ୍ଟମ ଦଶକରେ ରୋମାଣ୍ଟିକ ରାଜେଶ ଖାନ୍ନା ଓ ଏଙ୍ଗ୍ରି-ୟଙ୍ଗ-ମ୍ୟାନ ଅମିତାଭ ବଚ୍ଚନଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବପରେ ଟ୍ରାଜେଡ଼ି-କିଙ୍ଗ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଯୁଗର ଅବସାନ ଘଟିଥିଲା । ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସେ ଚ଼ରିତ୍ର ଅଭିନେତା ଭାବେ ୧୯୮୧ରେ ‘କ୍ରାନ୍ତି’, ୧୯୮୨ରେ ‘ବିଧାତା’ ଓ ‘ଶକ୍ତି’, ୧୯୮୪ରେ ‘ମଶାଲ’, ୧୯୯୧ରେ ‘ସୌଦାଗର’ ଓ ୧୯୯୮ରେ ‘କିଲା’ ପ୍ରଭୃତି ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ ।
ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ବଲିଉଡ଼ରେ ପ୍ରାୟ ୬୫ ଗୋଟି ଚଳଚ଼ିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ବ୍ରହ୍ମପୁର ରୁପେଲି ପରଦାରେ ଦୀର୍ଘ ୫୦ ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇ ଆସିଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀକାଳରେ ଟେଲିଭିଜନ, ଭିଡ଼ିଓ ଓ ଓଭର-ଦି-ଟପ ମଞ୍ଚରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କରି ଅଭିନୟ ଜୀବନ୍ତ ରହିଛି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ସମଗ୍ର ଭାରତ ସମେତ ବ୍ରହ୍ମପୁର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ଦର୍ଶକ ପୀଢ଼ି ପର ପୀଢ଼ି ପ୍ରଭାବିତ ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଅଭିନୟରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ରହିଥିଲା । ତାଙ୍କରି ସଂଳାପ ଉଚ୍ଚାରଣ ପ୍ରଶଂସକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କରତାଳିରେ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ହେଉଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ବିଜୟା ଟକିଜ ଓ ଉତ୍କଳ ସିନେମାରେ ବଡ଼ ପରଦାରେ କଳାଧଳାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରଂଗୀନ ପର୍ଦ୍ଦାରେ ପଚାଶ ବର୍ଷ ପୂର୍ବର ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ସ୍ମୃତି କ୍ରମଶଃ ଇତିହାସ ପାଲଟି ଗଲାଣି । ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କରି ଅଭିନୀତ ଡ଼ଜନେରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଚଳଚ଼ିତ୍ର ‘ୟୁଟ୍ୟୁବ’ରେ ଉପଲବ୍ଧ ।
ଅଧିକାଂଶ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଚ଼ରିତ୍ର ଦେଶର ସାଧାରଣ ସଚ୍ଚୋଟ ନାଗରିକର ନ୍ୟାର୍ଯ୍ୟ ଦାବୀ ହାସଲ ନିମନ୍ତେ ଅହରହ ସଂଘର୍ଷର କାହାଣୀ ଉପସ୍ଥାପିତ କରୁଥିଲା । ‘ଗୋପୀ’ ଚଳଚ଼ିତ୍ରରେ ତାଙ୍କରି ଗୋଟିଏ ସଂଳାପ ଥିଲା, “ଐସା କଳିକାଳ ଆୟେଗା, ଧରମ-ଭି-ହୋଗା, କରମ-ଭି-ହୋଗା, ଲେକିନ ଶରମ-ନାହିଁ-ହୋଗା !”
( ‘ଅନୁପମ ଭାରତ’, ବ୍ରହ୍ମପୁର ସଂସ୍କରଣ / ୧୦ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୧ / ପୃଷ୍ଠା :୮)
Photo by Jeremy Bishop on Unsplash
No comments:
Post a Comment