#ବ୍ରହ୍ମପୁର ଗିରି ମାର୍କେଟ ସଂଲଗ୍ନ
ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମିତିର ପୁରାତନ କୋଠାଟି ୨୦୨୧ ବର୍ଷା ଋତୁରେ ଭୁଷୁଡ଼ି ଭାଙ୍ଗିରୁଜି ଯାଇଥିଲା ।
ପ୍ରକାଶମ ହଲ ପଛପଟେ ଅବସ୍ଥିତ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଦୁଇଗୋଟି କୋଠା ଥିଲା ।
ପୁରୁଣା କୋଠାଟିର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ୧୯୧୫ରେ ସରି ଉଦଘାଟିତ ହୋଇଥିଲା । ଅର୍ଥାତ ଭୁଷୁଡ଼ି
ଯାଇଥିବା କୋଠାଟି ୧୦୬ ବର୍ଷର ଐତିହ୍ୟ ବହନ କରୁଥିଲା । ଅବଶ୍ୟ ମହିଳା ସମିତି ପାଇଁ ନୂଆ କୋଠା
ନିର୍ମାଣ ସରିବା ପରେ ପୁରୁଣା କୋଠାଟି ପ୍ରାୟତଃ ଅବ୍ୟବହୃତ ଅବସ୍ଥାକୁ ଆସିଯାଇଥିଲା ।
କୁହାଯାଏ ଯେ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମିତି ଗଠନ ପରେ ସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ୧୯୦୯ରୁ ଉଦ୍ୟମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁର ପୌରପାଳିକାଠାରୁ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ପରେ ସ୍ଥାନୀୟ ତେଲୁଗୁ ମହିଳା ନେତ୍ରୀମାନେ ଦାନ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆଗାଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ଛଅ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିଲା ।
ପ୍ରକାଶମ ହଲ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟ । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତିର ସଂରକ୍ଷଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜ ୧୯୦୯ରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଠିକ ସେହି ସମୟରେ ହିଁ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ଅନୁରୂପ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଠାରେ ସପ୍ତାହରେ ଥରେ ସଦସ୍ୟାମାନେ ବୈଠକରେ ଏକତ୍ରୀତ ହୋଇ ଆଲୋଚ଼ନା କରିଥାନ୍ତି । ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ ଏକ ପାଠାଗାର ଚାଲୁଥିଲା ଏବଂ ସପ୍ତାହରେ ଦୁଇଦିନ ପ୍ରତି ମଙ୍ଗଳ ଓ ଗୁରୁବାର ଦିନ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଖୋଲାଯାଉଥିଲା ।
ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ୧୯୮୨ରେ ଦୂରଦର୍ଶନ ଏବଂ ୧୯୯୨ରେ ଘରୋଇ କେବଲ ଟେଲିଭିଜନ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରବେଶ ପୂର୍ବାବସ୍ଥା ଯାଏଁ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ରହିଆସିଥିଲା । ସହରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀ ମହିଳାଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏସ.ଏସ.ଭି.ଟି ଟକିଜରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ ବ୍ୟତୀତ ମନୋରଞ୍ଜନର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସୁବିଧା ନଥିବା ହେତୁ ଶିକ୍ଷିତାମାନେ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସଂପୃକ୍ତ ରହୁଥିଲେ । ବିଗତ ଶତାଦ୍ଦୀର ଷଷ୍ଠ, ସପ୍ତମ ଓ ଅଷ୍ଟମ ଦଶକରେ ଆନ୍ଧ୍ର ସମ୍ୱାଦପତ୍ର ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକା ସର୍ବାପେକ୍ଷା ଲୋକପ୍ରିୟତା ହାସଲ କରିଥିଲା । ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆନ୍ଧ୍ର ସାହିତ୍ୟର ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିଲା । ଏହି ଅବସରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜର ପାଠାଗାର ଏବଂ ଏଥିସଂଲଗ୍ନ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ଗ୍ରନ୍ଥାଗାରର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ପାଠାଗାର ପ୍ରତିଦିନ ସଂଧ୍ୟାରେ ଖୋଲାଯାଉଥିଲେହେଁ ସେଠାକୁ ମହିଳାମାନେ ପ୍ରବେଶ କରୁନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଗ୍ରନ୍ଥାଗାରରୁ ପୁସ୍ତକ ସଂଗ୍ରହରେ ବାରଣ ନଥିଲା ।
ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ଉତ୍ସାବାନୁଷ୍ଠାନରେ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶରୁ ଖ୍ୟାତନାମା ବକ୍ତାମାନେ ଯୋଗ ଦେଉଥିଲେ । ଏହାର ରୌପ୍ୟ ଜୟନ୍ତୀ ୧୯୩୧, ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ୧୯୫୯ ଏବଂ ପ୍ଳାଟିନମ ଜୁବୁଲୀ ୧୯୭୨ରେ ପାଳିତ ହୋଇଥିଲା । ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ନାଟକ ମଞ୍ଚସ୍ଥ ଏବଂ କବି ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ ପରମ୍ପରା ରହିଥିଲା । ‘ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତୁଳାଭରମ’ ନାମକ ଏକ ନାଟକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସହରର ଆନ୍ଧ୍ରଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଗୌରବଜ୍ଜଳ ଅନୁଭୂତି । ଏଥିଲାଗି ସମାଜ ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଏକ ମୁକ୍ତାକାଶ ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟରେ ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ଟେଇଲରିଂ, ଏମ୍ୱ୍ରଡ଼ରି ଓ ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଥିଲା ।
ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଟେଲିଭିଜନ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରବେଶପରେ ଓଡ଼ିଆ ଭଳି ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ଶୀଥିଳ ପଡ଼ିଯାଇଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଏ । ମହାମାରୀ-ପର ଅବସ୍ଥାରେ ସହରବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଦୈନିକ ହାରାହାରି ପାଞ୍ଚ ଘଣ୍ଟା ଯାଏଁ ମୋବାଇଲ ଫୋନରେ ସମୟ ବିତାଉଥିବା ହେତୁ କ୍ରମଶଃ ପାରସ୍ପରିକ ଯୋଗାଯୋଗଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂପୃକ୍ତି ମୋବାଇଲ ଫୋନ ପରଦାରୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ମୋବାଇଲ ଇଣ୍ଟରନେଟ ପରକୁ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟଲିଜେନ୍ସ, ଆଗୁମେଣ୍ଟଡ଼ ରିଆଲିଟି ଓ ଇମେରସିଉଭ ଟେକନୋଲଜି ସମୃଦ୍ଧ ‘ମେଟାଭର୍ସ’ ପହଞ୍ଚୁଥିବା ଅବସରରେ ଭର୍ଚୁଆଲ ପରିବେଶ ଜନସମାଜରେ ଆଦୃତ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ । ଏହି ପରିପେକ୍ଷୀରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ନିଜ ସ୍ଥାନ ଭର୍ଚୁଆଲ ଜଗତରେ ଖୋଜିବାହାର କରିବା ସମୟ ଉପନୀତ ।
କୁହାଯାଏ ଯେ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମିତି ଗଠନ ପରେ ସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ୧୯୦୯ରୁ ଉଦ୍ୟମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ବ୍ରହ୍ମପୁର ପୌରପାଳିକାଠାରୁ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ପରେ ସ୍ଥାନୀୟ ତେଲୁଗୁ ମହିଳା ନେତ୍ରୀମାନେ ଦାନ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆଗାଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ଛଅ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିଲା ।
ପ୍ରକାଶମ ହଲ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟ । ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତିର ସଂରକ୍ଷଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜ ୧୯୦୯ରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଠିକ ସେହି ସମୟରେ ହିଁ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ଅନୁରୂପ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଠାରେ ସପ୍ତାହରେ ଥରେ ସଦସ୍ୟାମାନେ ବୈଠକରେ ଏକତ୍ରୀତ ହୋଇ ଆଲୋଚ଼ନା କରିଥାନ୍ତି । ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ ଏକ ପାଠାଗାର ଚାଲୁଥିଲା ଏବଂ ସପ୍ତାହରେ ଦୁଇଦିନ ପ୍ରତି ମଙ୍ଗଳ ଓ ଗୁରୁବାର ଦିନ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଖୋଲାଯାଉଥିଲା ।
ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ୧୯୮୨ରେ ଦୂରଦର୍ଶନ ଏବଂ ୧୯୯୨ରେ ଘରୋଇ କେବଲ ଟେଲିଭିଜନ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରବେଶ ପୂର୍ବାବସ୍ଥା ଯାଏଁ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ରହିଆସିଥିଲା । ସହରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀ ମହିଳାଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏସ.ଏସ.ଭି.ଟି ଟକିଜରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଚଳଚ଼ିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ ବ୍ୟତୀତ ମନୋରଞ୍ଜନର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସୁବିଧା ନଥିବା ହେତୁ ଶିକ୍ଷିତାମାନେ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସଂପୃକ୍ତ ରହୁଥିଲେ । ବିଗତ ଶତାଦ୍ଦୀର ଷଷ୍ଠ, ସପ୍ତମ ଓ ଅଷ୍ଟମ ଦଶକରେ ଆନ୍ଧ୍ର ସମ୍ୱାଦପତ୍ର ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକା ସର୍ବାପେକ୍ଷା ଲୋକପ୍ରିୟତା ହାସଲ କରିଥିଲା । ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆନ୍ଧ୍ର ସାହିତ୍ୟର ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିଲା । ଏହି ଅବସରରେ ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜର ପାଠାଗାର ଏବଂ ଏଥିସଂଲଗ୍ନ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ଗ୍ରନ୍ଥାଗାରର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷା ବିବର୍ଦ୍ଧନୀ ସମାଜର ପାଠାଗାର ପ୍ରତିଦିନ ସଂଧ୍ୟାରେ ଖୋଲାଯାଉଥିଲେହେଁ ସେଠାକୁ ମହିଳାମାନେ ପ୍ରବେଶ କରୁନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଗ୍ରନ୍ଥାଗାରରୁ ପୁସ୍ତକ ସଂଗ୍ରହରେ ବାରଣ ନଥିଲା ।
ଆନ୍ଧ୍ର ମହିଳା ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ଉତ୍ସାବାନୁଷ୍ଠାନରେ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶରୁ ଖ୍ୟାତନାମା ବକ୍ତାମାନେ ଯୋଗ ଦେଉଥିଲେ । ଏହାର ରୌପ୍ୟ ଜୟନ୍ତୀ ୧୯୩୧, ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ୧୯୫୯ ଏବଂ ପ୍ଳାଟିନମ ଜୁବୁଲୀ ୧୯୭୨ରେ ପାଳିତ ହୋଇଥିଲା । ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ନାଟକ ମଞ୍ଚସ୍ଥ ଏବଂ କବି ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ ପରମ୍ପରା ରହିଥିଲା । ‘ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତୁଳାଭରମ’ ନାମକ ଏକ ନାଟକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସହରର ଆନ୍ଧ୍ରଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଗୌରବଜ୍ଜଳ ଅନୁଭୂତି । ଏଥିଲାଗି ସମାଜ ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଏକ ମୁକ୍ତାକାଶ ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟରେ ସମାଜ ପକ୍ଷରୁ ଟେଇଲରିଂ, ଏମ୍ୱ୍ରଡ଼ରି ଓ ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଥିଲା ।
ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଟେଲିଭିଜନ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରବେଶପରେ ଓଡ଼ିଆ ଭଳି ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ଶୀଥିଳ ପଡ଼ିଯାଇଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଏ । ମହାମାରୀ-ପର ଅବସ୍ଥାରେ ସହରବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଦୈନିକ ହାରାହାରି ପାଞ୍ଚ ଘଣ୍ଟା ଯାଏଁ ମୋବାଇଲ ଫୋନରେ ସମୟ ବିତାଉଥିବା ହେତୁ କ୍ରମଶଃ ପାରସ୍ପରିକ ଯୋଗାଯୋଗଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂପୃକ୍ତି ମୋବାଇଲ ଫୋନ ପରଦାରୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ମୋବାଇଲ ଇଣ୍ଟରନେଟ ପରକୁ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟଲିଜେନ୍ସ, ଆଗୁମେଣ୍ଟଡ଼ ରିଆଲିଟି ଓ ଇମେରସିଉଭ ଟେକନୋଲଜି ସମୃଦ୍ଧ ‘ମେଟାଭର୍ସ’ ପହଞ୍ଚୁଥିବା ଅବସରରେ ଭର୍ଚୁଆଲ ପରିବେଶ ଜନସମାଜରେ ଆଦୃତ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ । ଏହି ପରିପେକ୍ଷୀରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ନିଜ ସ୍ଥାନ ଭର୍ଚୁଆଲ ଜଗତରେ ଖୋଜିବାହାର କରିବା ସମୟ ଉପନୀତ ।
(‘ଅନୁପମ ଭାରତ’, ବ୍ରହ୍ମପୁର ସଂସ୍କରଣ / ୬ ନଭେମ୍ୱର ୨୦୨୧ / ପୃଷ୍ଠା : ୮)
Photograph : odishabytes.com
No comments:
Post a Comment