ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ
ଖବରଅନ୍ତର ରଖୁଥିବା #ବ୍ରହ୍ମପୁର ସହରବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ
ଖଲ୍ଲିକୋଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସାଂଗଠନିକ ସ୍ଥିତି ସଂପର୍କରେ ଅସ୍ପଷ୍ଟ । କିଛି ବର୍ଷପୂର୍ବେ
ଖଲ୍ଲିକୋଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଗଠନ ହେବା ପରେ ପୁରୁଣା ଖଲ୍ଲିକୋଟ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ
ପରିସରରେ ଚାଲୁଥିଲା । ଦିନ କେତେପରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସହରର ଉପାନ୍ତ କନିଷିକୁ
ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହେଲା । ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୧ରୁ ଖଲ୍ଲିକୋଟ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଏକକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ
ପାହ୍ୟା ମିଳିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା କନିଷିର ଖଲ୍ଲିକୋଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମସ୍ତ
କର୍ମଚାରୀ, ଅସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୧ରୁ ବ୍ରହ୍ମପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ
ସହ ମିଶିଯିବ, ଏସବୁ ଘଟଣାକ୍ରମ ସହଜରେ ବୁଝି ହୁଏନାହିଁ ।
ସହରବାସୀଙ୍କ
ଅତିପରିଚ଼ିତ ‘ଖଲ୍ଲିକୋଟ କଲେଜ’ ୧୮୫୬ରେ
ଏକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରୂପେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ୧୮୭୮ରେ ଇଣ୍ଟରମିଡ଼ିଏଟ କଲେଜସ୍ତରକୁ ଉନ୍ନୀତ ହେଲା
। ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏହି ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନର ନାମ ‘ଖଲ୍ଲିକୋଟ’ ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇନଥିଲା । ଖଲ୍ଲିକୋଟ ଇଷ୍ଟେଟର ରାଜା ହରିହର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ
ପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ବେଶ କିଛି ଦାନ ଦେବାପରେ ୧୮୯୩ରେ ଏହା ‘ଖଲ୍ଲିକୋଟ
କଲେଜ’ ନାମିତ ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଏ । ସେହିପରି ଧରାକୋଟ ଇଷ୍ଟେଟ ରାଜା
ମଦନ ମୋହନ ସିଂହ ୧୯୧୦ରେ ଦଶ ହଜାର ଟଙ୍କା ଦାନ ଦେବା ଫଳରେ ବିଜ୍ଞାନ ପରୀକ୍ଷାଗାର ନିମନ୍ତେ ଏକ
ଦୁଇ ମହଲା କୋଠା ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ବିପଦଶଙ୍କୁଳ ଘୋଷିତ ହେବାପରେ ୨୦୨୧ରେ ହିଁ ତାହାକୁ
ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଛି । ସେଠି ନୂଆ କୋଠା ନିର୍ମାଣ ହେବ ।
ସ୍ୱାଧୀନୋତ୍ତର
ଅବସ୍ଥାରେ ଖଲ୍ଲିକୋଟ କଲେଜ ଘରୋଇ ପରିଚାଳନାଧୀନ ଥିବା ଅବସରରେ ଅଧ୍ୟାପନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେପରି
ନାମ କମାଇଥିଲା, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ସମ୍ୱଳ ସୃଷ୍ଟିରେ ମଧ୍ୟ ସେହିପରି ସଫଳତା
ହାସଲ କରିଥିଲା । ଖଲ୍ଲିକୋଟ କଲେଜ ପରିଚାଳନା ସମିତି ସୌଜନ୍ୟରେ ଲଟେରୀ ବ୍ୟବସାୟରୁ ବିପୁଳ
ଅନୁଦାନ ସଂଗୃହୀତ ହୋଇପାରୁଥିଲା । ସେହି ଆୟରେ ତିନିଗୋଟି ଦୁଇ ମହଲା କୋଠା ସାଙ୍ଗକୁ ଦୁଇଗୋଟି
ହଷ୍ଟେଲ ଓ ଷ୍ଟାଡ଼ିଏମରେ ଗ୍ୟାଲେରୀ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଖଲ୍ଲିକୋଟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସରକାରୀ
ପରିଚାଳନଧୀନ ହେବା ପରେ ୧୯୭୯ରେ ତିନିମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ ମୁଖ୍ୟ କୋଠା ଏବଂ ୧୯୮୨ରେ ଶତବାର୍ଷକୀ
ପାଳନ ଅବସରରେ ବିଜ୍ଞାନ କୋଠା ସହ ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ।
ଖଲ୍ଲିକୋଟ
ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ୧୯୦୦ ମସିହାରେ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ହେବାପରେ ୨୦୧୫ରେ ଖଲ୍ଲିକୋଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନାମରେ
ଏକ ନୂତନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କଲା । ଖଲ୍ଲିକୋଟ କ୍ଳଷ୍ଟର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅଧୀନରେ
ଖଲ୍ଲିକୋଟ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସାଙ୍ଗକୁ ଅନ୍ୟ ଚାରିଗୋଟି ଶିଶିଭୂଷଣ ରଥ ସରକାରୀ ମହିଳା
ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ବିନାୟକ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ଛତ୍ରପୁର ବିଜ୍ଞାନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ
ଗୋପାଳପୁର ଡ଼ିଗ୍ରୀ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସହବନ୍ଧିତ ହେଲା । ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଖଲ୍ଲିକୋଟ
ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିସରରେହିଁ ଚାଲିଲା । ତେବେ ଖଲ୍ଲିକୋଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଛଅଗୋଟି
ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ଓ ଅଧ୍ୟାପକ ନିଯୁକ୍ତି ପରେ ସ୍ଥାନ ଅଭାବ
ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି କନିଷିରେ ଏକ ଘରୋଇ ରିସର୍ଟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲା । କନିଷିରେ ସରକାରଙ୍କ
ପକ୍ଷରୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୋଠାବାଡ଼ି ନିର୍ମାଣ ନିମନ୍ତେ ଜମି ଦିଆଗଲା, କିନ୍ତୁ ବିଭିନ୍ନ
କାରଣରୁ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ ।
ଓଡ଼ିଶାର ତିନିଗୋଟି
ପ୍ରମୁଖ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ କଟକର ରେଭେନ୍ସା, ସମ୍ୱଲପୁରର ଗଙ୍ଗାଧର ମେହର ଓ ବ୍ରହ୍ମପୁରର ଖଲ୍ଲିକୋଟ
ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଦୀର୍ଘକାଳ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ହେବାପରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପରିଣତ କରିବାପାଇଁ ରାଜ୍ୟ
ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । କଟକ ଓ ସମ୍ୱଲପୁର ଏକକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ, ଅର୍ଥାତ କୌଣସି
ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ସହବନ୍ଧିତ ନହୋଇ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିବା ସ୍ଥଳେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ପାଞ୍ଚଗୋଟି
ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ସହବନ୍ଧିତ କରି ‘କ୍ଳଷ୍ଟର’
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ରୂପେ ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଆଶାଥିଲା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର
ଅନୁଦାନ ମିଳିବ । କିନ୍ତୁ ତାହା ସମ୍ଭବପର ନହୋଇପାରିବା କାରଣରୁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଂଖ୍ୟକ କର୍ମଚାରୀ
ନିଯୁକ୍ତି ଅଭାବରୁ ପରୀକ୍ଷା ପରିଚାଳନାରେ ବିଭ୍ରାଟ ଘଟିଲା । ଅପରପକ୍ଷେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ନିମନ୍ତେ ଫିସ ଅତ୍ୟାଧିକ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହେବା ଯୋଗୁଁ ପିଲାଏ ନାମ ଲେଖାଇଲେ ନାହିଁ ।
ପରିଚାଳନାଗତ ଅସୁବିଧା ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଜୁନ ୨୦୨୦ରୁ ସହବନ୍ଧିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ
ବ୍ରହ୍ମପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଫେରାଇ ନିଆଯାଇ ଖଲ୍ଲିକୋଟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଏକକ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରାଯାଇଥିଲା ।
ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ
ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ୩୦ ସେପ୍ଟେମ୍ୱର ୨୦୨୧ରୁ ଆଗରୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଖଲ୍ଲିକୋଟ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଲୋପ ପାଇବ । ଏଠାରେ ନିଯୁକ୍ତ ୨୭ ଜଣ ଅଧ୍ୟାପକଙ୍କ ସହ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କର୍ମଚାରୀ
ବ୍ରହ୍ମପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ନିୟମିତ କର୍ମଚାରୀରୂପେ ୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୧ରୁ କାର୍ଯ୍ୟକରିବେ ।
ଅଧ୍ୟୟନରତ ୯୬ ଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଦୁଇ ବର୍ଷିଆ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଶିକ୍ଷାକ୍ରମର ଶେଷ ବର୍ଷକ
ଭଞ୍ଜବିହାରରେ ପଢ଼ିବେ । ଅପରପକ୍ଷେ ଖଲ୍ଲିକୋଟ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଏକକ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟସ୍ତରକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇ ଅଗଷ୍ଟ ମାସରୁ କାର୍ଯ୍ୟାରମ୍ଭ କରିଛି ।
(‘ଅନୁପମ ଭାରତ’, ବ୍ରହ୍ମପୁର ସଂସ୍କରଣ / ୨୫ ସେପ୍ଟେମ୍ୱର ୨୦୨୧ / ପୃଷ୍ଠା : ୮)
